نقد تابلو نقاشی عشق و درد از ادوارد مونک خون آشام یا فاحشه؟

در نقاشی عشق و درد (خون آشام هم گفته می‌شود) شاهد زیباترین ترکیب عشق و درد در آغوش زنانه هستیم، به طوری که نفس را حبس می‌کند و انسان غرق در احساس می‌شود و این از هنر ادوارد مونک نقاش نروژی سبک اکسپرسیونیسم (EXPRESSIONISM) است.

آشنایی بیشتر با ادوارد مونک 

تحلیل و بررسی تابلو جیغ گرانترین نقاشی تاریخ اثر ادوارد مونک

نگاهی به پیرامون اثر

تابلو نقاشی عشق و درد با تکنیک رنگ روغن در سال ۱۸۹۵ در ابعاد ۹۱*۱۰۹ سانتی‌متر کشیده شده است.

مونک طبق عادت و روال کارش، ۶ نسخه از این نقاشی در سال‌های ۱۸۹۳ الی ۱۸۹۵ با تکنیک‌های مختلف کشید.

۳ نسخه‌ی آن در موزه مونک (Munch Museum)، اوسلو و ۱ نسخه در موزه هنر گوتنبرگ و دیگری متعلق به یک کلکسیون شخصی و یکی از آن‌ها مفقود شده است. «اوسلو جاییست که مونک در آن بزرگ شد».

نام دیگر این اثر، تابلو نقاشی خون آشام است، البته خود مونک این عنوان را هرگز نپذیرفت.

استانیسلاو پرزیبیسزِوِسکی (دوست مونک، منتقد آثار هنری، رمان نویس، نمایشنامه‌نویس و شاعر ناتورئالیستی لهستانی_پروسی) در مواجهه با این اثر آن را خون آشام (VAMPYR) خواند، اما مونک این عنوان را رد کرد و می‌گفت “این چیزی جز یک بوسه نیست”.

اما او در سال ۱۸۹۵ با تکنیک چوب تراشی، طرحی شبیه به نقاشی عشق و درد انجام داد و نام خون آشام ۲ را بر آن نهاد.

تحلیل دقیق‌تر تابلو نقاشی درد و عشق

در پس پرده‌ی نقاشی‌های مونک زن‌گریزی و نگاه منفی او به زنان مشخص است.

آغوش…

در مرکز اثر شاهد به آغوش کشیدن مردی توسط زنی هستیم، در واقع این آغوش فراتر از یک آغوش معمولی است، هنرمند با استفاده از احساسات خویش این آغوش را به آغوشی منحصر به فرد بدل کرده است، آغوشی نه چندان لطیفی که عشق، درد، رنج و سکوت را با خود به همراه دارد، این آغوش بگونه‌ای است که هم قصد محبت دارد هم نابودی!

مونک حس زیبای عشق را در تضاد با بی‌رحمی به تصویر آورده است و حس جنجالی درونی هنرمند را به وضوح می‌شود لمس کرد.

زن …

در این نقاشی درد و عشق ، زن با گیسوان بلند و آتشین کشیده شده است، دست راست زن ظرافت و زیبایی ندارد و بر بازوی مرد گذاشته شده و دست چپ او بر پشت مرد گذاشته شده است.

زن با  تمام زنانگی‌اش مرد را به آغوش کشیده و تسلیم خود ساخته و مرد تسلیم و مطیع او شده و به دنیای احساسات قدم برداشته.

او گیسوان پریشان و بلندش را به اطراف مرد پیچانده و از احساساتش تغذیه می‌کند، قسمتی از موهای زن زیر صورت مرد است، گویا که او این گیسوان ابریشمی را می‌بوید و شیفته زن می‌شود.

زن بر پشت گردن مرد بوسه می‌زند اما این مرز هنوز گشوده نشده که آیا بوسه است یا گازی که توسط خون آشام گرفته شده و درحال مکیدن خون آن است!

از لباسی که به تن دارد آگاه نیستیم اما در نقاشی خون آشام ۲ پیراهن به تن دارد.

مرد …

او بطوری در آغوش خم شده که از عشق و رنج مچاله می‌شود و به ناتوانی و سکوت می‌رود و دستش را به دور کمر زن انداخته. او در این اثر از اهمیت کمی برخوردار است.

هماهنگونه که در نوشته پیشینم گفته بودم مونک شرایط روحی خوبی نداشت و تمام این شرایط در آثارش ملموس است.

فضای  اثر شاعرانه و عاشقانه است که بی شک خطوط و رنگ‌ها و فرم‌ها باعث وجود این فضا هستند.

خطوط اثر

خطوط منحنی است و عاری از خطوط مواج و کامل عمود و پیچیده و زیگزاک است که به صورت مستقیم و غیر واضح به کار گرفته نشده است.

در پس زمینه رنگ آبی جادو کننده است. چیزی که من را به شدت مورد تأثیر قرار گذاشت و توجهم را بسیار جلب کرد رنگ آبی پس زمینه است، این رنگ به اطراف دو فیگور کشیده شده به گونه‌ای که به حس آغوش و سکوت اثر افزوده است.

آیا متوجه این موضوع می‌شوی؟

رنگ آبی پس زمینه که پشت زن و مرد کشیده شده به این گونه است که:

در سمت چپ اثر اگر فرم رنگ آبی را دنبال کنیم به شکل سر و شانه و بازو است.

در سمت راست اثر اگر به دنبال فرم رنگ‌ها برویم به شکل آغوشی است که از نیم رخ به آن نگاه می‌کنیم و گویا این رنگ‌ها دو فیگور زن و مرد را به آغوش کشیده باشند.

این نقاشی حاوی طیف رنگ‌های سرد (آبی _سبز) و طیف رنگ‌های گرم (نارنجی_زرد_قرمز) است.

درخشان‌ترین رنگ اثر موهای زن است که مونک آن را به رنگ آتشین در آورده است و تیرگی اثر به رنج و درد افزوده است.

در تابلو نقاشی رنگ آبی و نارنجی ترکیب زیبایی را بوجود آورده، در رنگ لباس مرد، از آبی تیره استفاده کرده که علاوه بر رنج به سکوت و آرامش آن افزوده و بر قسمت پایین لباس مرد ضربه قلم‌های نارنجی استفاده کرده است و تضاد ویژه ای را ایجاد نمونده که آرامش و تشویش یکدیگر را در اثر درد و عشق نفی می کند.

فرم رنگ در سمت چپ بصورت منحنی است و حس آغوشی که گفتم تشدید بخشیده و در سمت راست مورب است.

پیراهن زن…

در نقاشی عشق و درد (خون آشام) از پیراهنی که به تن دارد آگاه نیستیم اما درنقاشی خون آشام ۲ میبینیم که زن لباس قرمز به تن دارد که دلالتی بر خون آشامی وی است و مونک به خون آشام بودن او اغراق کرده است.

نقاشی عشق و درد به گونه‌ایست که چشم به هر طرفی که برود در مرکز ثابت می شود.

تعادل و توازن مناسبی در اثر موجود است.

یک فاحشه و یا یک خون آشام ؟

گفته می‌شود مونک با فاحشه‌های بسیاری ملاقات می‌کرد اما با آن‌ها ارتباطی برقرار نمی‌کرد. به گفته‌ی بعضی از منتقدان در این نقاشی این زن یک فاحشه است.

نقاشی درد و عشق توسط نازی‌ها غیراخلاقی و ممنوع اعلام شد و به انزوا رفت اما پس از آن به دست منتقدان به انتقاد و تحلیل درآمد.

چیزی که در آثار مونک موجود است به تصویر کشیدن تمام احساساتش است.

احساسات او در تمام سکوت در نقاشی‌هایش جلوه گر است و بعد از گذشت سال‌های زیاد همچنان مخاطبان را متأثر می‌کند.

یادداشت‌های دیگر از سارنا اسماعیلی را اینجا دنبال کنید.

اگر علاقه‌مند به هنر هستید توصیه می‌کنیم یادداشت‌های هنر را از دست ندهید.

لطفاً به این یادداشت امتیاز بدهید.