نقد و بررسی فیلم Old Boy

بررسی و تحلیل و البته شناخت چند نماد از فیلم old boy به کارگردانی پارک چان ووک که در سال ۲۰۰۴ موفق شد جایزه بزرگ جشنواره کن را از آن خود کند و مورد تعریف و تمجید کوئنتین تارانتینو رئیس هیئت داوران آن دوره از جشنواره قرار گرفت و در سال ۲۰۰۸ شبکه CNN این فیلم را یکی از ۱۰ فیلم برتر آسیا در تاریخ معرفی کرد.

فیلم پست مدرن و بی‌رحم که از کلیشه‌های تکراری برای گمراهی شما استفاده می‌کند و در نهایت شما را با حقایقی زشت آشنا می‌کند که کمتر جرأت روبه‌رویی با آن‌ها داشته‌ایم.

فیلمی پر از خشونت بی‌پروا و کاراکترهای اغراق شده و الهام‌برداری چان ووک از«سرگیجه» ی هیچکاک و تارانتینو و البته اتمسفر خفقان‌آور و توهم‌زای کافکایی، ترکیبی که نتیجه‌اش تجربه‌ای کاملاً دگرگون کننده می‌شود که داستانی کهن را به روشی خلاقانه و البته بی‌رحمانه به تصویر می‌کشد.

خوی وحشیگری انسان مدرن در فیلم Old Boy

یکی از هیجان‌انگیز‌ترین سکانس‌های فیلم old boy جایی است که دائه سو، بعد از آزادی به رستوران می‌رود و اولین کاری که انجام می‌دهد خوردن موجودی زنده است، نماد خوی وحشیگری انسان مدرن و از هم پاشیدگی یک انسان که شاید در نگاه اول برای کسانی که طرفداران حقوق حیوانات هستند صحنه‌ای دلخراش باشد، اما چان ووک تنها قصدش بازی با احساسات عمیق شماست و دقیقاً قلبتان را نشانه گرفته است.

شروعی کوبنده، زندانی که تلویزیون، تخت و حمام و تابلوی روی دیوارش یادآور اتاق هتل هستند، اما در فولادی و دیوارهای آجری و پنجره‌ی کوچکی که روی در اتاق تعبیه شده یاد آور این می‌شود که نه اینجا هتل نیست، زیبایی در کنار زشتی بدون انکار.

صدای موسیقی که هر از گاهی همراه گاز خواب‌آور در اتاق پخش می‌شود و دائه سو بعد از بیداری شاهد تمیزی اتاق و کوتاهی موهایش می‌شود، می‌تواند نماد تولدی دوباره باشد و آغازی مجدد برای رهایی یا انتقام، که دراین فیلم همه چیز طوری بنظر می‌رسد که مخاطب راه درستی می‌رود اما بعد مورد شگفتی قرار می گیرد.

دائه سو تمام پانزده سال را به نوشتن اسم‌هایی اختصاص می‌دهد که ممکن است به آن‌ها بدی کرده باشد و در آخر با چند دفتر روبه‌رو می‌شوم که نشان می‌دهد دائه سو آدم بی‌نقص و بی‌گناهی که فکر می‌کنیم نیست.

در اولد بوی، پارک چان ووک خشونت را به طرز وحشتناکی به تصویر می‌کشد که حالت انزجار و تهوع‌آوری ایجاد می‌کند، یکی از بدترین سکانس‌ها و وحشیانه‌ترین آن‌ها سکانس کشیدن دندان‌های زندان‌بانش است، نشانه‌ی خشنونت بی‌رحمانه انسانیت.

بهترین سکانس پلان تاریخ سینما

اما راهرویی که دشمنان پر تعدادی از سمت راست وارد می‌شوند، جایی که می‌توان گفت همیشه در حال عبور قرار می‌گیرید وارد می شوند برای کشتار.

راهرو نماد ترس و طولانی بودن دارد و چکشی که دائه سو ضربه می‌زند نماد قدرت و مردانگی و گاهی خشم درونی است. صحنه‌ای بدون کات که بهترین سکانس پلان تاریخ سینما محسوب می‌شود که در آن خشونت بصورت ذاتی خود کاملاً نمایان است و نکته طلایی این سکانس همان نحوه‌ی مبارزه‌ی واقع گرایانه‌ی آن است، که نه قهرمانی دارد نه متخصص کنک فو و همه چیز کاملاً واقعی است.

نکته جالب در این سکانس حایی است که بازیگر نقش بر روی زمین دراز می‌کشد و در واقع از خستگی مفرط به خواب می‌رود در حالی که گروه بر این خیال بودند که نقشش را ایفا می‌کند.

تغییر فصل در فیلم نماد چیست؟

در سکانس پایانی جایی را داریم که تغییر فصل را نشان می‌دهد که در اینجا نماد روزهای زیاد سپری شده بعد از هیپنوتیزم را نشان می‌دهد، و اما نکته جالب این سکانس این است که در آن زمان در کره‌جنوبی فصل زمستان نبوده و به طبع برفی هم نبوده و طراح صحنه و کارگردان به توافق می‌رسند به نیوزیلند نزدیک‌ترین کشور برفی به کره بروند و جالب است بدانید تمام تجهیزات و وسایل فیلمبرداری در فرودگاه کره جا می‌ماند و آن‌ها مجبور به کرایه کل وسایل می‌شوند اما سختی کار آنجایی بیشتر نمایان می‌شود که لباس هنرپیشه‌ها هم جا مانده و مجبور می‌شوند برای دوخت لباس‌ها اقدام کنند، این همان نکته‌ای بود که در بخش قبل بهش اشاره کرده بودم که طراح صحنه تا پایان روز فیلم برداری باید حضور داشته باشد چون امکان هر گونه اتفاق وتغییر در پروسه فیلمبرداری امکان دارد.

اما تکنولوژی روز که همیشه به کمک طراحان و کارگردان خواهد آمد که دراین فیلم هم دیده می‌شود، مثل صحنه خنجر خوردن دائه سو و صحنه مورچه‌ها در زندان که به کمک CGI طراحی شده است.

چیز جالب دیگری که در این فیلم اتفاق افتاده است مربوط به خوردن هشت‌پا می‌شود که بازیگر نقش دائه سو در زندگی عادی گیاه‌خوار و بودایی بوده و قبل از برداشت سکانس بارها از بودا عذر خواهی ‌می‌کند.

خوردن جانداری زنده که نماد خوی وحشی‌گری در زندگی مدرن است.
حس انتقام‌جویی در تمام سکانس‌ها دیده می‌شود، بلندای برج و سقوط مرد، آسانسور و پای برهنه زن، پنت هاوس سرد و بی روح نماد شخصیت در حال متلاشی شدن و بسیاری از سکانس‌های دیگر که نشانه اضمحلال روح انسانی است.
خانه‌ای خالی از هر گونه زیبایی دائه سو در آن پانزده سال زندانی است. نشانگر زندگی مدرن که بدون احساس و زیبایی است و در سکانسی کشتن تعدادی مرد به دست دائه سو با چکش که نشانه مرد و توانمدی اوست و درآخرین سکانس تغییر فصل که نشانگر گذشت چندین ماه است.
در این فیلم با نمادهای سرد و بی‌روح و خالی بسیار روبرو می‌شویم که نشانگر زندگی مدرن امروزی است و پارک چان ووک بر آن نگاه ویژه‌ای داشته است.
در کل با نوشتن این نمادها و بررسی کوچکی از آن‌ها من قصد دارم شما را به دیدن آثاری زیبا و قابل تأمل ترغیب کنم که امیدوارم مؤثر بوده باشه.
تا تحلیلی دیگر و بررسی دیگر بدرود دوستان

برای پیدا کردن فیلم‌های ارزشمند تاریخ سینما  اینجا را کلیک کنید.

یادداشت‌های فرزانه افشاری رو اینجا بخوانید.

” لطفاً به این یادداشت امتیاز دهید”